تاثیر مرگ والدین بر کودکان چیست؟ این سؤال معمولا برای پدر و مادرانی که همسر خود را از دست داده‌اند پیش می‌آید. درواقع هنگامی‌که متوفی صاحب فرزند باشد یکی از بزرگ‌ترین چالش‌هایی که بازماندگان را درگیر می‌کند این است که چطور با کودک رفتار کنند. دادن خبر فوت پدر یا مادر، توضیح مرگ برای کودک و همین‌طور اثرات روانی این شرایط روی کودک از آن دسته مسائلی است که گاهی تبدیل به یک بحران می‌شود. مرگ عزیزان به‌خودی‌خود موضوع بسیار دردناکی است. اما هضم این شرایط برای کودکان به‌مراتب سخت‌تر خواهد بود. زیرا آن‌ها درک درستی از مرگ ندارند. به‌علاوه به دلیل وابستگی که به والدین خود دارند مرگ آن‌ها می‌تواند احساس ترس و اضطراب را در کودک ایجاد کند. اگر احساس می‌کنید به‌تنهایی نمی‌توانید از پس این شرایط بربیایید بهتر است مشاوره خانواده در این زمینه بگیرید.

منبع : تاثیر مرگ والدین بر کودکان

تاثیر روانی مرگ والدین بر کودکان

بیماری‌های روحی

اضطراب و افسردگی اولین و شایع‌ترین مشکلی است که کودکان پس از مرگ والدین با آن مواجه می‌شوند. با توجه به سبک شخصیتی فرزندتان، سن و همین‌طور ارتباطی که با والد خود داشته است ممکن است علائم متفاوتی را در آن‌ها مشاهده کنید. برای مثال بعضی از کودکان ساکت و گوشه‌گیر می‌شوند؛و احتمالاً علاقه‌ای به فعالیت‌های روزانه مانند انجام دادن تکالیف یا بازی با دوستان نشان نمی‌دهند.

درحالی‌که بعضی دیگر از آن‌ها پرخاشگر و بدرفتار می‌شوند. این رفتارها معمولاً به این خاطر ایجاد می‌شود که کودک نمی‌تواند احساسات خود را به‌درستی بیان کند. در حقیقت بسیاری از آن‌ها حتی به‌درستی احساسات خود را نمی‌شناسند. در چنین شرایطی بهتر است با صبوری با کودک رفتار کنید و به او کمک کنید تا احساساتش را به شکل درستی نشان دهد.

ترس از دست دادن از تاثیر های مرگ والدین بر کودکان

یکی از عمیق‌ترین تاثیر های مرگ والدین بر کودکان ترس از دست دادن اطرافیان است. در سنین پایین‌تر پدر و مادر برای کودک نماینده جهان بیرون هستند. این یعنی هر رفتاری که کودک از آن‌ها می‌بیند را به تمام مردم و اطرافیان خود تعمیم می‌دهد. وقتی در چنین شرایطی پدر یا مادر کودک فوت می‌کند او به این نتیجه می‌رسد که دیگران تنهایش خواهند گذاشت. زیرا مادر یا پدر نیز زمانی او را تنها گذاشته است. این فکر بسیاری از مواقع تا بزرگ‌سالی همراه کودک باقی خواهد ماند و روی روابط صمیمانه او تأثیر خواهد گذاشت.

عقب‌گردهای رشدی یا کاهش فعالیت‌های کودک

یکی از مشکلاتی که در سنین پایین ممکن است برای فرزند شما پیش بیاید عقب‌گردهای رشدی هستند. در این شرایط کودک مهارت‌هایی که به دست آورده بود را از دست می‌دهد و ازنظر توانایی‌ها به مرحله‌ای پایین‌تر از سن تقویمی‌اش بازمی‌گردد. این حالت در کودکان سنین بالاتر دیده نمی‌شود. کودکان بزرگ‌تر معمولاً فعالیت‌هایی که قبلاً برایشان عادی و لذت‌بخش بود را کنار می‌گذارند. برای مثال ممکن است ببینید که او دیگر با دوستانش بازی نمی‌کند و یا در فعالیت‌های مدرسه دچار افت تحصیلی شده است. این‌ها می‌توانند نشانه‌هایی از افسردگی در فرزند شما باشند و می‌بایست برای درمان آن از یک روانشناس کودک کمک بگیرید.

چطور تاثیر مرگ والدین بر کودکان را از بین ببریم؟

بیان احساسات

همان‌طور که گفتیم یکی از مشکلات اصلی کودکان این است که نمی‌توانند احساسات خود را به‌درستی بیان کنند. در حقیقت خیلی از مواقع آن‌ها احساس خود را به‌درستی نمی‌شناسند و به همین خاطر است که گاهی ناراحتی خود را با پرخاش نشان می‌دهند. در این شرایط یکی از اولین راهکارهایی که شما می‌توانید از آن استفاده کنید این است که کودک را با احساساتش آشنا کنید. برای مثال از آن‌ها بخواهید راجع به مرگ پدر یا مادر و آنچه از آن احساس می‌کنند صحبت کنند. استفاده از بازی‌هایی مثل نقاشی کشیدن، اجرای نمایش یا حتی داستان‌نویسی نیز می‌تواند در برون‌ریزی احساسات کودک نقش مهمی داشته باشد.

حضور بر سر مزار

بسیاری از ما به‌اشتباه تصور می‌کنیم که بردن کودک بر سر مزار و به‌خصوص در مراسم خاک‌سپاری کار اشتباهی است. اما روانشناسان کودک معتقدند که این کار به درک فرایند مرگ در فرزند شما کمک می‌کند. علاوه بر اینکه فرزندتان باید در مراسم خاک‌سپاری حضور داشته باشد بهتر است در زمان‌های مشخصی او را برای دیدن مزار والد فوت‌شده ببرید. این کار شما باعث می‌شود که کودک بهتر بتواند واقعیت را درک کرده و با آن کنار بیاید.

برای کودک وقت بگذارید

یکی از مشکلاتی که کودکان پس از مرگ پدر یا مادر با آن مواجه می‌شوند این است که والد دیگر نیز زمان کمتری را به آن‌ها اختصاص می‌دهد. فشار روحی ناشی از فقدان همسر و همین‌طور مسئولیتی که پس‌ازاین روی دوش والد باقی‌مانده قرار می‌گیرد، باعث می‌شود که آن‌ها زمان کمتری برای وقت گذرانی با کودک داشته باشند. این موضوع یکی از مشکلاتی است که می‌تواند تأثیر منفی روی شخصیت فرزند شما داشته باشد. به همین خاطر سعی کنید علی‌رغم تمام مشکلاتی که دارید زمانی را به کودک اختصاص دهید.

انتظارات‌تان را متعادل کنید

بسیاری از والدین وقتی همسر خود را از دست می‌دهند انتظارات بالایی از فرزندشان پیدا می‌کنند. آن‌ها به شکلی با کودک رفتار می‌کنند که انگار دیگر بزرگ شده و باید بخشی از مسئولیت‌ها را بر عهده بگیرد. درحالی‌که واقعیت این است که فرزندتان هنوز کودک است و داشتن چنین انتظاراتی از او می‌تواند مشکلات بسیاری را در سلامت روان وی ایجاد کند. پس تا جایی که می‌توانید از دادن مسئولیت‌های بی‌مورد به کودک خودداری کنید و به آن‌ها اجازه بدهید جریان طبیعی رشدشان را ادامه بدهند. پیشنهاد می‌شود مقاله تحمل مرگ عزیزان را نیز بخوانید.

اشتباهاتی که بعد از مرگ پدر یا مادر باید خودداری کنید

یکی از رایج‌ترین سوالات این است که مرگ را چطور برای کودک توضیح بدهیم؟ در جواب این سؤال اکثراً سعی می‌کنیم از دادن پاسخ صحیح به کودک خودداری کنیم. برای مثال بیشتر سعی می‌کنیم با استفاده از جملاتی مثل اینکه پدر یا مادر به مسافرت رفته، پیش خدا رفته و ….. به سؤال کودک پاسخ دهیم. اما متأسفانه بررسی‌های متخصصین نشان می‌دهد که این پاسخ‌ها تنها باعث می‌شود که موضوع برای فرزند شما پیچیده‌تر شود. ممکن است فرزند شما درگیر سؤالاتی مثل این شود که چرا پدر یا مادرش او را همراه خود نبرده یا حتی از اینکه والد تنهایش گذاشته نسبت به او خشمگین شود. به همین خاطر متخصصین توصیه می‌کنند واقعیت مرگ را با توجه به سن کودک برایش توضیح دهید. برای آشنایی با راه های فراموشی مرگ پدر کلیک کنید.

اهمیت مشاوره برای کاهش تاثیر مرگ والدین بر کودکان

از دست دادن والدین یکی از بحران‌های جدی است که فرزند شما با آن مواجه می‌شود. همان‌طور که گفتیم این موضوع می‌تواند اثرات منفی بسیاری روی سلامت روان آن‌ها داشته باشد و حتی بعضی از این اثرات تا بزرگ‌سالی نیز ادامه پیدا می‌کنند. در کنار مشکلات روحی به این موضوع نیز توجه داشته باشید که شخصیت کودکان معمولاً زمانی به تعادل می‌رسد که در کنار هر دو والد خود زندگی کنند و نکاتی را از هر دو بیاموزند. این موضوع به‌خصوص در ارتباط با والد هم‌جنس کودک اهمیت بالاتری پیدا می‌کند.

در کنار همه این‌ها تغییراتی که در خانواده به وجود آمده، احتمالاً فشار روانی بسیاری را در شما نیز ایجاد کرده و نظم زندگی‌تان را به هم ریخته است. به همین خاطر معمولاً توصیه می‌شود در این شرایط از یک متخصص کمک بگیرید. مشاورین با توجه به تخصص و تجربه‌ای که دارند به شما کمک می‌کنند که چطور با این شرایط کنار بیایید و مجدداً به زندگی خود سروسامان بدهید.

برای دریافت مشاوره در زمینه والدین و فرزندان می‌توانید در هر زمان از روز برای مشاوره خانواده تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 تماس بگیرید.

سؤالات متداول